U chorych na białaczki rodzaj diety będzie zależny od etapu leczenia. Przy czym ograniczenia związane z doborem produktów spożywczych i koniecznością zachowania rygorystycznych zasad higieny nie powinny doprowadzić do stosowania diety niedoborowej lub źle zbilansowanej.
Tekst został opublikowany w publikacji ONKOPORADNIK – wsparcie pacjentów onkologicznych, ich opiekunów oraz rodzin
Dieta w białaczkach
W przypadku diety chorych na białaczkę ogromne znaczenie mają:
– Wysoka jakość produktów – powinny pochodzić ze sprawdzonego źródła, co zapewniać będzie bezpieczeństwo mikrobiologiczne oraz brak substancji niepożądanych (pozostałości pestycydów, metali ciężkich, substancji niedozwolonych).
– Wysoka zawartość witamin, składników mineralnych i białka w produktach – w trakcie leczenia chorzy często nie mają apetytu, co powoduje, że jedzą mało. Przygotowywanie posiłków z produktów, które zawierają dużą ilość witamin, składników mineralnych i białka pozwala na realizację zapotrzebowania na te składniki przy mniejszej objętości posiłków.
– Łatwostrawność, konsystencja i temperatura posiłków – w związku z częstym występowaniem u chorych na białaczkę w trakcie i początkowym okresie po zakończeniu leczenia zaburzeń funkcjonowania przewodu pokarmowego, istotne jest komponowanie diety z produktów łatwostrawnych oraz dostosowanie formy potraw do aktualnych możliwości ich spożywania. Gdy objawy się nasilają, wymagane jest zastosowanie potraw o konsystencji płynnej, półpłynnej lub papkowatej o temperaturze pokojowej.
Przed przeszczepieniem, po przeszczepieniu
Przed przeszczepieniem i po przeszczepieniu szpiku kostnego chory powinien mieć zapewnioną dietę ubogobakteryjną. Tak określa się sposób żywienia, który eliminuje ryzyko zakażenia drogą przewodu pokarmowego. Jest ona konieczna w okresie kondycjonowania oraz w pierwszych 3-4 miesiącach po przeszczepieniu, gdy uszkodzona błona śluzowa przewodu pokarmowego nie stanowi szczelnej bariery ochronnej pomiędzy drobnoustrojami a krwioobiegiem. W tym czasie należy zwrócić szczególną uwagę na rygorystyczne przestrzeganie zasad higieny podczas przygotowywania posiłków.
Podczas kondycjonowania, czyli przygotowania organizmu chorego do przeszczepienia, najważniejszym celem diety jest dostarczanie wszystkich niezbędnych składników odżywczych i zapobieganie chudnięciu.
Należy więc zadbać o dobre zbilansowanie posiłków. Aby ograniczyć ryzyko zakażenia bakteryjnego drogą pokarmową, należy wykluczyć z diety tzw. produkty żywe. Zalicza się do nich: surowe lub niedogotowane/niedopieczone mięso, ryby i owoce morza (tatar, sushi z surową rybą, ostrygi, małże), wędliny dojrzewające (np.: salami, szynkę parmeńską i wszystkie w jej typie),
jaja na miękko, surowe w deserach lub domowym majonezie) oraz niepasteryzowane mleko i jego przetwory (np. mleko acidofilne, zsiadłe, sery z mleka niepasteryzowanego, sery pleśniowe). Zalecane jest dokładne mycie owoców i warzyw oraz gotowanie ich przed spożyciem.
W tym czasie należy unikać eksperymentowania z dietą i włączania do niej produktów, które dotąd nie były spożywane lub wykluczania tych, które są dobrze tolerowane. Gwałtowne zmiany mogą wywołać lub nasilić dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego lub niepotrzebnie
pobudzić układ odpornościowy, co może zagrozić skuteczności prowadzonej terapii onkologicznej.
Po przeszczepieniu najbardziej restrykcyjne zalecenia żywieniowe dotyczą pierwszych 3-4 miesięcy. Jest to okres, w którym organizm jest najbardziej bezbronny i nawet niewielkie błędy dietetyczne mogą być przyczyną zakażeń oraz poważnych komplikacji. Po mniej więcej 100 dniach od przeszczepienia szpiku, gdy wyniki badań zaczynają się poprawiać, warto rozpocząć stopniowe
rozszerzanie diety, oczywiście nadal utrzymując restrykcje higieniczne.
Uwaga!
W nowotworach hematologicznych u młodszych pacjentów nie obserwuje się znaczącego wpływu nowotworu na stan odżywienia w początkowej fazie choroby przewlekłej i często w fazie ostrej. U seniorów częściej objawy niedożywienia widoczne są już na początku terapii.
Tekst został opublikowany w publikacji ONKOPORADNIK – wsparcie pacjentów onkologicznych, ich opiekunów oraz rodzin
Mitologia dietetyczna a choroba nowotworowa. Kluczowe fakty
dieta w białaczce, żywienie pacjentów onkologicznych, dieta przed przeszczepem szpiku, dieta po przeszczepie szpiku, dieta ubogo bakteryjna, odżywianie w leczeniu białaczki, dieta w chorobach hematologicznych, dieta w trakcie chemioterapii, białaczka a niedożywienie, zasady higieny przy przygotowaniu posiłków dla chorych, co jeść przy białaczce, żywienie onkologiczne seniorów, Onkoporadnik, dieta