Każdy z nas może stać się pacjentem onkologicznym, a w przypadku wcześnie wykrytego nowotworu możliwości leczenia są znacznie skuteczniejsze. Mamy słabą zgłaszalność do programów badań przesiewowych, musimy stworzyć plan na 10 lat, by to zmienić – mówiła dr hab. Beata Jagielska, dyrektor Narodowego Centrum Onkologii podczas debaty otwierającej konferencję Pacjent w Centrum Uwagi.
Konferencja została zorganizowana przez nasze wydawnictwo, czyli Health Insight (wydawcę czasopisma i serwisu ONKOKURIER).
Podczas debaty otwarcia eksperci dyskutowali na temat koniecznych rozwiązań w profilaktyce, gdyż poziom zgłaszalności do badań przesiewowych w Polsce w kierunku trzech nowotworów: raka piersi, raka szyjki macicy i raka jelita grubego jest zdecydowanie niezadowalający. Pod tym względem odbiegamy od liderów, jakimi są nie tylko kraje skandynawskie, ale też Słowenia czy Czechy.
– Jedną z przyczyn jest to, że działamy skokowo, okazjonalnie; działania nie są uporządkowane, a powinniśmy mieć plan na najbliższe 10 lat w zakresie programów, które już funkcjonują, czyli programu wczesnego wykrywania raka jelita grubego, raka piersi, raka szyjki macicy – mówiła dyrektor Beata Jagielska.
Wykorzystajmy narzędzia, którymi dysponujemy
Obecnie dostępnych jest wiele narzędzi, które można wykorzystać w zapraszaniu na badania. – Nawet starsi pacjenci bardzo dobrze posługują się dziś telefonami komórkowymi, dlatego SMS-y są narzędziem, które powinno być wykorzystywane. I jest wykorzystywane przez niektóre prywatne ośrodki, które zapraszają pacjentów na badanie profilaktyczne – mówiła Beata Jagielska.
Dyrektor Narodowego Instytutu Onkologii podkreślała, że w Polsce problemem jest słaba jakość danych: w system ochrony zdrowia widoczne są jedynie dane z programów profilaktycznych realizowanych w placówkach publicznych, nie są widoczne dane i badania wykonywane w gabinetach prywatnych. – Mammografia jest wykonywana w wielu ośrodkach, a my tego nie monitorujemy, bo nie zawsze mamy dostęp do danych. Bardzo boleję nad tym, że niektóre pacjentki wykonują mammografię w ramach AOS i w ramach badań profilaktycznych i często robią to w sposób nieskoordynowany. W efekcie mamy dużo tzw. raków interwałowych – zaznaczała.
Paweł Koczkodaj: wyzwania i potencjał polskich badań przesiewowych WIDEO
Wykorzystujmy doświadczenia innych krajów
W ostatnim czasie wydarzyło się kilka pozytywnych zmian dotyczących profilaktyki. Jedną z nich jest poszerzenie granic wiekowych wykonywania badań mammograficznych oraz cytologicznych. Wkrótce wejdą zapowiadane zmiany w programie profilaktyki raka szyjki macicy (zastąpienie klasycznej cytologii badaniami HPV DNA oraz cytologia płynną).
– Bardzo ważną zmianą było też dopuszczenie do badań profilaktycznych mammograficznych pacjentek, które przebyły leczenie raka piersi i mają niskie ryzyko nawrotu; po 5 latach od zakończenia leczenia mogą wrócić do wykonywania badań profilaktycznych. Te pacjentki mogą przejść pod opiekę lekarza POZ, a dostęp do badań mammograficznych będą miały w profilaktyce. „Uwalniamy” więc skąpe zasoby onkologów na rzecz pacjentów, którzy wymagają leczenia. Warto wykorzystywać doświadczenia innych krajów: jeśli niektóre praktyki tam zadziałały, to nie można mówić, że nasze społeczeństwo jest inne i że te działania u nas nie zadziałają. Musimy uporządkować to, co mamy i stworzyć plan na najbliższe 10 lat, bo dopiero po 10 latach będziemy widzieli widoczne efekty naszych działań dotyczących profilaktyki. Mamy słabą zgłaszalność, więc dziś: wszystkie ręce na pokład, żeby to zmienić – mówiła dyrektor Jagielska.
ZOBACZ DYSKUSJĘ EKSPERTÓW podczas konferencji Pacjent w Centrum Uwagi: Debata „Onkologia w Polsce. Pacjent w systemie ochrony zdrowia – teraźniejszość i kierunki zmian”
Nowy Program “Moje zdrowie” zastąpi Profilaktykę 40 Plus. Co oferuje pacjentom?